1. 14-44: Thời thơ ấu của ĐÔ!
Năm 1914, đồng đô (loại mới - khác với các loại tiền trước đây của mỹ) đầu tiên đc in ra bởi FED, và từ đây, 1 đồng tiền thống trị thế giới manh nhe ra đời!
- Trong 30 năm này - mình gọi nó là thời thơ ấu của đồng đô - nó được sinh ra, nuôi dưỡng và lớn lên bởi VÀNG!
- Thời gian này, mỹ đã trở thành quốc gia tích lũy được số lượng vàng lớn nhất thế giới (hơn 2/3 sl vàng trên toàn tg lúc bấy giờ, 1/3 còn lại chia sẻ cho các quốc gia ko tham chiến WW, EU thì chả còn vẹo gì)! Bằng cách thông qua 2 cuộc chiến WWI và WWII, Mỹ đứng ngoài ở thời gian đầu, bán hàng hóa, vũ khí…. cho các bên tham chiến - hầu như toàn bộ EU và 1 phần ASIA - để lấy vàng về!
- Đây là tiền đề cho giai đoạn thứ 2!
2. 44-71: Trưởng thành của ĐÔ!
Chúng ta đều nghe về 1 từ: BẢN VỊ - bản vị vàng, bản vị bạc... - từ ngữ này nó ám chỉ rằng 1 đồng tiền của 1 quốc gia lần đầu tiên đc phát hành ra DỰA trên cái gì, và nó ĐẠI DIỆN cho cái gì!
1 điều khá kỳ lạ xuất hiện lúc bấy giờ:
Đối với Mỹ: đồng đô là BẢN VỊ VÀNG - đô = vàng
Đối với phần còn lại của Thế giới: tiền của mỗi quốc gia lại là bản vị ngoại tệ - chính xác hơn là BẢN VỊ ĐÔ - tiền của các quốc gia này = đô.
Tại sao?
Năm 44, đại diện của 44 qg đã cùng ngồi lại và chém gió với nhau về 1 thỏa thuận mới: thỏa thuận Bretton Wood – thỏa thuận này nói rằng: đồng tiền của các quốc gia khác KHÔNG còn đc liên hệ với vàng nữa (tức là nó ko còn đại diện cho vàng nữa - còn miếng nào đâu mà đại diện) mà nó sẽ đại diện cho chính hàng hoá của quốc gia đó - gọi là nội tệ - nội tệ này được liên kết với đồng đô – và chỉ duy nhất đồng đô mới là đồng tiền được liên hệ với vàng!
Điều này đúng!
Vì có ai còn vàng nữa đâu ngoài mỹ! thay vì mỹ cầm vàng đi mua hàng hóa, thì giờ mỹ sẽ dùng cái tờ giấy này - tên là ĐÔ - tượng trưng cho 1 số vàng nhất định, để mua hàng hoá ở mọi quốc gia trên thế giới! rất thuận tiện để đút túi hay mang vác.
Theo đó, đồng đô là đồng tiền duy nhất đại diện cho VÀNG! Có nghĩa là thay vì các quốc gia giao dịch với nhau bằng đồng nội tệ của quốc gia mình, thì bây giờ họ phải lấy nội tệ của mình, quy đổi ra đô, và dùng đô này để định giá hàng hóa, giao dịch và thanh toán với nhau!
- Để tất cả các qg chấp nhận điều này, mỹ đã đưa ra 1 lời hứa hẹn trong thỏa thuận BW đó là: người nào nắm giữ đô, thì tương đương với nắm giữ vàng – nếu muốn mua vàng từ mỹ, thì có thể dùng đô, với giá 35U/ounce (tỷ giá cố định)!
Từ đây, mỹ đã xác lập 1 điều rằng: đồng đô là đồng tiền chung của thế giới, nó có thể dùng để giao dịch, tích trữ… như là vàng! Tỷ giá này là bất biến!
- Đây là giai đoạn phát triển của đồng đô: ở trong gđ này, mọi thể chế tài chính, ngân hàng, cho vay, thao túng, bán khống... cùng các thuyết giao thương, điều hành nền kinh tế… được ra đời ( và cái quan trong nhất trong gđ này đó là sự thành lập của hệ thống SWIFT – sẽ nói sau)!
Đến mùa hè năm 1971, bản vị vàng sụp đổ:
- Như mình nói phía trên, 35 đô có thể mua lại đc 1 Ounce vàng, đây là lời hứa, đây là giá cố định, nó sẽ ko thay đổi theo thời gian – có nghĩa là mỹ muốn in ra đc thêm 35 đô và đưa vào thị trường thế giới thì điều kiện đầu tiên là mỹ phải sở hữu thêm 1 Ounce vàng đã!
- Nhưng mỹ đã có 1 sai lầm, đó là gây chiến với Việt Nam (hơi nâng tầm xíu)! Mỹ thất bại ở cuộc chiến này! Không phải chỉ bởi còn người và vũ khí, mà nó còn nằm ở đồng đô: Để duy trì chiến tranh, mỹ đã in ra 1 số lượng đô nhiều hơn số vàng mà mỹ đang sở hữu rất rất nhiều!
- Điều này có nghìa là gì? Giả sử như mỹ đang sở hữu 1.000 Ouce vàng, vậy mỹ chỉ đc phép in ra 35.000 đô – đây là lời hứa! tuy nhiên, tại cuộc chiến mà mỹ bị VN vả cho xưng mặt ra, mỹ không hề kiếm đc bất kỳ 1 Ounce vàng nào để thêm vào số lượng vàng mà mỹ đang có (hơi chém quá đà tí, vì này chỉ là ví dụ để dễ hiều) – dù ko có thêm vàng, nhưng nhưng mỹ vẫn tiếp tục in thêm 35.000, thêm 35.000 và thêm 35.000... đô nữa và tuồn vào tt thế giới để mua hàng hóa, NVL, sản xuất vũ khí... phục vụ việc xâm lược Việt Nam!
- Vấn đề xuất hiện, ngày trước cứ 35 đô thì mua đc 1 ouce vàng từ mỹ, nhưng bây giờ, cũng với 35 đô này, có còn mua được 1 ounce vàng nữa ko?
Vẫn mua đc đấy!
Nhưng câu hỏi đc đặt ra cho cả thế giới và EU nói riêng là: mỹ lấy đâu ra vàng để trả cho tất cả những qg, người đang nắm giữ 70.000 đô mà mỹ đã in và phân phát cho thế giới?
thời gian này, EU đã tràn ngập đô! Họ bắt đầu nghi ngờ về số lượng vàng mà mỹ đang sở hữu!!
- Từ đó dẫn đến việc các quốc gia – nhất là EU đem đô ra để mua vàng từ mỹ: đầu tiên là Pháp, sau đó đến cả Anh – từ năm 59-71, mỹ đã phải bỏ ra đến ½ lượng vàng dự trữ để thanh toán cho các quốc gia EU này, lấy đồng đô về! Nhưng làn sóng này chưa dừng lại, số lượng tiền đô của các quốc gia trên thế giới đẩy trả về nước mỹ, nó nhiều gấp hơn 10 lần số vàng mà mỹ đang có!
- Mỹ đã nói dối cả thế giới về lời hứa của mình - 35 đô đổi 1 ounce vàng - 1 lời hứa ko bao giờ đc thực hiện!
- Tháng 8/71, trước cơn sốt rút vàng, mỹ tuyên bố: đóng cửa kho dự trữ vàng tạm thời! không cho ai rút vàng ra khỏi mỹ nữa - đây là TẠM THỜI - lại 1 lời hứa - nhưng nó có nghĩa là 35 đô khongo còn có thể đổi đc 1 ounce vàng nữa!
Tạm thời thôi à? Không đâu, nó là mãi mãi!
- Tới đây, thời kỳ bản vị vàng của mỹ sụp đổ! Đô ko còn là đại diện cho vàng nữa - tức là đô KHÔNG còn được dùng để đổi ra vàng từ Mỹ nữa!
- Nhưng, bản vị ngoại tệ đối với phần còn lại của thế giới vẫn còn – tức là vẫn phải dùng tiền nội tệ của qg mình để đổi lấy đô - và điều này tồn tại cho đến ngày nay - Vô lý!??
- Tại sao lại như vậy, tại sao đô không tương ứng với vàng, nhưng các quốc gia vẫn phải dùng tiền nội tệ (thực chất là của cải tài nguyên, sức lao động… của quốc gia mình) để buộc phải đổi lấy đô – là 1 tờ giấy do mỹ in ra – để có thể duy trì sự tồn tại và phát triển của quốc gia mình?? Giai đoạn 3!
3. 1971- 2022 (hoặc 2023): Đại ca ĐÔ lõi đời tung hoành ngang dọc (và già cỗi?)
Giai đoạn đỉnh cao - 1 đại ca DOLLAR, 1 giang hồ khét tiếng, bá đạo... thực thụ – giai đoạn này là giai đoạn bản vị dầu mà mọi người hay nghe đến cái từ PETRODOLLAR - tức đô = dầu hỏa - được ra đời.
Sau sự sụp đổ của Bretton Wood- bản vị vàng chấm hết, thì lại với 1 lời hứa hẹn - đóng cửa kho vàng tạm thời - được đưa ra.
Nhưng cùng lúc đó, mỹ xúc tiến thúc đẩy 1 thỏa thuận mới với ARAB SAUDI, nói rằng: ARAB chỉ đc phép bán dàu thô cho các quốc gia khác trên thế giới bằng đồng đô, chỉ duy nhất đô – tức là ai muốn mua dầu thô, thì sẽ phải dùng đô và chỉ có đô mới mua được dầu thô! Mỹ “chỉ” cần có bao nhiêu đó!
À, và 1 điều khoản phụ nữa là: với số đô mà Arab thu đc từ việc bán dầu, nếu không tiêu hết, thì phần dư thừa đó sẽ phải đẩy ngược về mỹ bằng cách mua trái phiếu CP mỹ!
Đổi lại, Arab sẽ nhận lại lợi ích tương ứng:
- Chính phủ, Hoàng tộc, giới cầm quyền của Arab sẽ không bị chết! đây là lợi ích đầu tiên!
- Arab sẽ đc mua vũ khí, trang bị cho quân đội, hình thành nên lớp bảo vệ ngoài từ nguy cơ phía Isarel!
- Giàu có hơn bất kỳ 1 đồng minh nào khác của mỹ mà không cần phải làm gì nhiều! chỉ việc ăn chơi, phủ phê, móc dầu lên bán, thế là đủ! còn các ông đồng minh khác thì phải vắt kiệt sức LĐ của quốc gia mình (hãy tìm hiểu về các thời đại công nghiệp)
Theo đó, đầu tiên là Arab, sau đó là các quốc gia Trung đông khác! Tiếp đó là toàn bộ khối OPEC, và cuối cùng sẽ phải là toàn bộ thế giới, bất kỳ quốc gia nào sở hữu dầu mỏ - họ đều tham gia vào thỏa thuận này với mỹ - (tuy nhiên, 1 có vài quốc gia, họ ko đồng ý với điều này – cái này nói sau!)
Kể từ đây, bản vị dầu ra đời, và cái từ "tạm thời đóng cửa kho vàng" của mỹ - kéo dài mãi mãi, kho vàng không bao giờ mở ra với thế giới nữa! Như đã nói phía trên, bản vị vàng sụp đổ!
Ở đây, ta có 1 câu hỏi: tại sao dầu lại có thể thay thế vàng? Dầu mỏ, nó đem lại điều gì cho thế giới này mà khiến nó có thể thay thế cho vàng ròng – đứng ra, chống lưng cho 1 đế chế mạnh đến nỗi có thể khống chế toàn bộ thế giới này?
Để hiểu đc điều này, chúng ta phải quay về thời kỳ đồ đá:
Thế giới này, để có thể tồn tại đc, chúng ta cần phải có nguyên vật liệu! từ việc ăn, mặc, chơi bời, đến nhậu nhẹt…. mọi thứ trên đời này, đều cần phải có NVL và NVl đó phải trải qua sức lao động – mình gọi chung đó là tài nguyên!
Nhưng đó chỉ là điều kiện cần để tồn tại!
Thế giới muốn phát triển, chúng ta muốn phát triển: từ ăn lông ở lỗ cho đến ăn hải sản ở nhà lầu thì mọi tài nguyên cho đến sản phẩm tinh chế đều phải vận động - từ nơi này sang nơi khác, từ nơi dư thừa sang nơi thiếu thốn - trao đổi để tối ưu hoá giá trị!
Mà muốn vận động thì phải có năng lượng, năng lượng đó từ đâu ra?
- Thời kỳ đồ đá: năng lượng từ sức con người
- Thời kỳ phong kiến: năng lượng đến từ sức ngựa, sức nước
- Thời kỳ công nghiệp: năng lượng đến từ than đá, nguyên liệu hóa thạch
- Thời kỳ hiện đại ngày nay: năng lượng đến từ dầu mỏ
Đây là nhưng thứ năng lượng chủ đạo, quyết định sự giàu có và sức mạnh của 1 dân tộc, 1 qg, 1 vùng lãnh thổ ở mỗi một thời kỳ!
Ngày nay, bạn hãy tưởng tượng xem thử, nếu 1 buổi sáng, bạn thức dậy mà không có xăng để đi xe, vậy điều gì sẽ xẩy ra? 1 quốc gia mà ko có xăng dầu, vậy điều gì sẽ xẩy ra?
Dầu mỏ, thứ vàng đen này, nó ko chỉ quyết định sự vận hành của loài người ở thời điểm này, mà nó còn đóng góp vào rất nhiều thứ khác - các sp từ dầu mỏ: khí, ga, nhựa, phân bón…
Cuộc sống hàng ngày của 1 con người hiện đại dựa vào dầu mỏ!
Nếu ko có dầu mỏ, chúng ta sẽ quay trở lại thời kỳ trc! Thời kỳ than: than đá và than vãn cùng sức của con người thay vì máy móc!
Khi mỹ và Arab bắt tay nhau – bán dầu bằng đô – vậy các quốc gia khác sẽ thế nào?
Muốn có dầu hoặc sản phẩm từ dầu, phải tích lũy đô, muốn có đô, vậy thì phải bán các sản phẩm của quốc gia mình trực tiếp cho mỹ, thu về tiền đô! Hoặc bán hàng cho các quốc gia khác – cũng sẽ phải thu về bằng tiền đô!
Khi tất cả mọi quốc gia nhìn nhận điều này rồi, thì 1 liên minh được thành lập do mỹ đứng đầu, hay là cầm đầu nhỉ!
Và theo đó, 2 cực của thế giới xuất hiện:
Những quốc gia tham gia vào Liên minh của mỹ: những quốc này sẽ đc mỹ phân phối lại các NVL giá rẻ - vô hạn! Tham gia vào quá trình vận chuyển hàng hóa đi khắp thế giới 1 cách dễ dàng, hầu như ko có rào cản! đc chia sẻ các tiến bộ KHKT, các phát minh…. – họ là những qg phát triển như ngày nay, rất giàu có và cấp tiến!
Những quốc gia không muốn tham gia và Liên minh của mỹ: họ sẽ phải đối mặt với hàng ngàn các biện pháp mà Mỹ đưa ra để kìm kẹp sự phát triển (thuế, rào cản thương mại nói chung, các tiêu chuẩn hàng hóa, các luật về giá cả…) – họ là những quốc gia nghèo, vô cùng nghèo, và đang phát triển!
Nhưng tựu chung lại, tất cả các quốc này sẽ cùng đặt chân vào vòng xoáy: sản xuất ra sản phẩm – bán cho mỹ - thu đô về - dùng đô mua tư liệu sản xuất – góp sức lao động vào – lại sx ra hàng hóa – lại bán cho mỹ… để có thể tồn tại và phát triển!
Những quốc gia nào không tham gia vào vòng xoáy này - không được tham gia vào vòng xoáy này - ví dụ như: Cuba, Triều Tiên, Venezula... các bạn thấy họ như thế nào rồi đấy.
Còn mỹ, chính xác là FED, thì chỉ có 1 việc chính thôi, đó là IN ĐÔ và đẩy ra ngoài thế giới!
Ở chỗ này có 1 vấn đề: mối quan hệ giữa CP mỹ, FED, và phần còn lại của thế giới, nó như thế nào? Phần tiếp theo sẽ chém tới: FED, SWIFT, cấm vận, trừng phạt, xuất khẩu lạm phát!
Tờ 2USD may mắn: đây là thứ gây nên cái chết của TT mỹ J. Kennedy!
Top comments (0)