Posts
Chậm cưới - lười sinh
Đọc được tin này, bạn tôi bình luận: TP HCM không chỉ "lười đẻ nhất nước" mà còn "chậm cưới nhất nước".
Những năm qua, độ tuổi kết hôn của TP HCM luôn cao nhất cả nước, vượt xa nhiều tỉnh thành khác, năm nay lần đầu vượt mốc 30. Tuổi kết hôn trung bình lần đầu của cả nước cũng tăng dần thời gian qua, hiện ở mức 27,2.
Tuổi kết hôn trung bình lần đầu của Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều nước như Nhật Bản (34), Italy (34), Pháp (32,9), Nauy (33,1), Đức (32,8), Australia (30,6). Xu hướng kết hôn muộn hoặc sống độc thân đang gia tăng không chỉ ở Việt Nam.
Kết hôn muộn dẫn đến sinh con muộn, đẩy nhanh tốc độ già hóa dân số, gây thiếu hụt nguồn nhân lực trẻ, lực lượng và năng suất lao động giảm sút, ...
Ngọc thụ lâm phong
Có thể dễ dàng tìm kiếm ra những nội dung giải thích ý nghĩa của "ngọc thụ lâm phong" trên mạng. Đại loại đây là hình ảnh đẹp nhất để ca ngợi về người đàn ông với hình tượng một cây quý trưởng thành có đôi phần già cỗi lâu năm vươn mình ra trước gió. Với quan điểm này người xưa khi chơi cây cảnh bonsai cũng có vài thế tạo hình như "nghinh phong", "bạt phong",... hay "thác đổ" (có hơi khác tị).
Hình thái thường thấy sẽ có một số đặc điểm như sau:
Cây là những giống có thể tạo hình nhìn như cây cổ thụ lâu năm.
Có các đặc điểm trên thân nhiều hốc hác, các vết thương tích và cành lá không sum xuê thậm chí có phần nhìn khô cằn.
Cây đứng trên đỉnh một tảng đá hoặc khoảng đất nhỏ có lởm chở...
Đánh giá toàn diện “Chiến tranh phức hợp” tại Ukraine – Phần cuối
Đối mặt với tình hình an ninh quốc tế ngày càng phức tạp, các nước cần duy trì tư duy về giới hạn và nhận thức về nguy cơ, đánh giá đầy đủ và tập trung vào phòng ngừa những thách thức có thể đối mặt trong “chiến tranh phức hợp”, tăng cường khả năng tổng hợp để đối phó với “chiến tranh phức hợp”.
Đánh giá sự phát triển của lý thuyết “chiến tranh phức hợp”
Trong bối cảnh khủng hoảng Ukraine, lý thuyết “chiến tranh phức hợp” giữa Mỹ và Nga đã được kiểm chứng trực tiếp trong thực tiễn, cả hai đều được và mất. Mỹ cơ bản đã đạt được mục tiêu chiến lược với chi phí thấp là mở rộng liên minh, củng cố quan hệ bạn bè và làm suy yếu Nga, sử dụng khủng hoảng Ukraine để kéo Nga vào cuộc chiến...
Đánh giá toàn diện “Chiến tranh phức hợp” tại Ukraine - Phần đầu
Lý thuyết “Chiến tranh phức hợp” đã phá vỡ ranh giới quân sự một chiều của chiến tranh và xung đột, phản ánh đặc điểm đa chiều và đa lĩnh vực của chiến tranh hiện đại. Trong cuộc khủng hoảng Ukraine hiện nay, phe phương Tây do Mỹ dẫn đầu đã phát động một cuộc đối đầu “chiến tranh phức hợp” toàn diện với Nga. Phối hợp các biện pháp quân sự truyền thống, chiến tranh mạng, chiến tranh thông tin, chiến tranh kinh tế, huy động tổng hợp tất cả các nguồn lực sẵn có để thực hiện mục tiêu chiến lược của mình. Là xu hướng chính của hình thái chiến tranh hiện nay, “chiến tranh phức hợp” thể hiện xu thế phát triển mới mang tính thời đại công nghệ mạnh mẽ. Tính mơ hồ của hệ thống mạnh và tính phá hủ...
Mỹ và nhiều nước Trung Đông đang phớt lờ sự phẫn nộ của thế giới Ả Rập
Kể từ khi Hamas tấn công vào Israel ngày 7/10/2023, Trung Đông đã rung chuyển bởi các cuộc biểu tình rầm rộ. Người Ai Cập đã thể hiện tình đoàn kết với người dân Palestine đang gặp hoạn nạn, còn người Iraq, người Maroc, người Tunisia và người Yemen đã xuống đường biểu tình với số lượng đông đảo. Trong khi đó, người Jordan đã phá vỡ lằn ranh đỏ lâu nay bằng cách tuần hành về phía đại sứ quán Israel. Arab Saudi đã từ chối nối lại các cuộc đàm phán bình thường hóa với Israel, một phần vì người dân nước này vô cùng tức giận trước hành động của Israel ở Dải Gaza.
Đối với Washington, quan điểm cho rằng việc biểu tình này không thực sự quan trọng. Suy cho cùng, các nhà lãnh đạo Ả Rập là những ngườ...
Sự phân cực chính trị và ngoại giao Mỹ trong bối cảnh quốc tế mới
Đối với nước Mỹ, một trong những tiêu chí của sự thay đổi lớn trăm năm qua chính là sự phân cực chính trị. Nhìn từ góc độ quản trị nhà nước, sự phân cực hóa có nghĩa là nhận thức chung giữa hai Đảng ngày càng ít, tranh chấp giữa hai Đảng ngày càng kịch liệt. Từ đó hạ thấp năng lực và chất lượng quản lý đất nước. Cụ thể đối với ngoại giao Mỹ, sự phân cực đã cản trở sự hình thành và thực hiện chính sách đối ngoại của Mỹ, đồng thời làm suy yếu tính nhất quán trong chính sách đối ngoại của Washington. Điều đáng chú ý là, do sự phân cực chính trị, hai đảng tồn tại sự khác biệt rõ rệt về nhận thức mối đe dọa và chính sách cụ thể đối với Trung Quốc. Sự thù địch c...
Triển vọng của dự án kênh đào Funan tại Campuchia
Ngay từ những năm trước đại dịch Covid-19, Campuchia đã có những bước chuyển mình nhằm phát triển nền kinh tế gắn với vai trò nổi bật của chiến lược Tứ giác do Đảng nhân dân Campuchia (CPP) lãnh đạo từ tháng 7/2018. Kết quả thực tế cho thấy chiến lược Tứ giác của Campuchia đã gặt hái được nhiều thành công mới sau đại dịch. Tăng trưởng kinh tế năm 2023 ước tính đạt 5,6% so với năm 2022. Kế thừa và phát triển trên cơ sở chiến lược Tứ giác, chiến lược Ngũ giác được đề ra vào tháng 8/2023 bởi chính phủ khóa VII của tân Thủ tướng, Tiến sĩ Hun Manet với 5 trọng tâm chính: Phát triển nguồn nhân lực; Đa dạng hóa nền kinh tế và tăng cường năng lực cạnh tranh; Phát triển khu vực kinh tế tư nhân và việ...
Ngành công nghiệp bán dẫn: Cơ hội và tương lai cho Việt Nam ? (Kỳ 1)
Các lĩnh vực của công nghiệp bán dẫn phân theo Quy mô thị trường (hằng năm, ví dụ năm 2021): Bán dẫn điện tử thông thường (~550 tỷ USD), Pin mặt trời (~100 tỷ USD), Bán dẫn vùng cấm rộng WBG (~1 tỷ USD) [(WSTS), 2021); (Yole Développement, 2021)]; Bài này chỉ giới hạn trong công nghiệp bán dẫn điện tử trên nền Silicon, là công nghiệp có công nghệ cao nhất, tinh vi và lớn nhất hiện nay.
Chúng ta đều biết lịch sử cách mạng công nghiệp diễn ra đầu tiên với động cơ hơi nước thế kỉ 18, động cơ đốt trong và sử dụng điện ở thế kỉ 19, công nghệ bán dẫn từ thập niên 1960 thế kỉ 20, và ngày nay có thể là AI (trí tuệ nhân tạo). Như vậy, hiện bán dẫn vẫn đang là động lực chính dẫn dắt sự phát triển của...
Ngành công nghiệp bán dẫn: Cơ hội và tương lai cho Việt Nam? (Kỳ 2)
Nhìn toàn cảnh lịch sử phát triển của ngành công nghệ bán dẫn với đầy đủ đặc điểm riêng có của nó, chúng ta đều dấy lên một câu hỏi: Việt Nam thực sự có cơ hội để tham gia chuỗi giá trị này không?
Một kỹ thuật viên bán dẫn cầm tấm wafer trong nhà máy sản xuất bán dẫn.
TƯƠNG LAI VỚI CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ VỚI VIỆT NAM
a) Ví dụ với nước Đức
Thật khó mà nói trước được về cái ngành công nghiệp bán dẫn đối với một nước hàng đầu châu Âu. Tốt nhất ta hãy xem người trong cuộc nói gì đối với tương lai ngành này ở nước Đức văn minh. Đây là tóm tắt ý kiến trao đổi giữa phóng viên báo Der Spiegel (Đức) với giám đốc điều hành J. Huang của NVIDIA, công ty Fabless lớn và mạnh nhấ...
Microsoft tiếp tục công bố những cải tiến mới nhất của AI trong Bing và Edge
Yusuf Mehdi – Phó Chủ tịch & Giám đốc Marketing
Cách đây ba tháng, chúng tôi đã giới thiệu công cụ Microsoft Bing và Edge mới có tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), một bước đi mang tính đột phá, giúp thay đổi cách mọi người tìm kiếm thông tin. Mục tiêu của chúng tôi là giải quyết vấn đề phổ biến của việc tìm kiếm trên web truyền thống, khi gần một nửa số tìm kiếm không nhận được câu trả lời, gây lãng phí hàng tỷ lượt tìm kiếm mỗi ngày. Bing mới của chúng tôi được thiết kế để đem lại cho người dùng những kết quả tìm kiếm tốt hơn, những câu trả lời cụ thể cho các câu hỏi của người dùng, khả năng tạo và chỉnh sửa nội dung, cũng như trải nghiệm người dùng thân thiện hơn thông qua chức năng trò ch...
Trung Quốc công bố bản đồ mới 2023 nhằm gây áp lực cho các quốc gia trước các Hội nghị thượng đỉnh quan trọng
Ngày 28/8, Bộ Tài nguyên Thiên nhiên Trung Quốc đã công bố “bản đồ tiêu chuẩn” năm 2023. “Bản đồ tiêu chuẩn năm 2023” của Trung Quốc được công bố đúng vào thời điểm sắp diễn ra Hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) từ ngày 5 đến 7/9 tại Jakarta, Indonesia, Hội nghị thượng đỉnh nhóm G20 tại New Delhi, Ấn Độ từ ngày 9 đến 10/9. Cả hai hội nghị đều có sự tham dự của các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Ngay sau khi công bố xuất bản bản đồ trên, Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối gay gắt của nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các nước láng giềng, dù đây là công việc mang tính thường niên, mỗi năm công bố một lần của Bắc Kinh. Bản đồ không chỉ thể hiện tham vọng đối với nhữ...
“Sa mạc bóng râm” đô thị
Bóng râm, một không gian quan trọng để giảm gánh nặng nhiệt lên cư dân đô thị vẫn thường bị bỏ quên trong các quy hoạch thành phố.
Một tuyến đường thiếu cây xanh trầm trọng ở TPHCM. Nguồn: 24h
Ở đô thị, mái che nhỏ gọn, dễ lắp đặt tại các trạm dừng xe buýt, trở thành giải pháp đơn giản để chiếu sáng và che mát cho những hành khách đang chờ đợi. Nhưng các trạm dừng xe buýt ấy gợi ý cho một vấn đề lớn hơn: hầu hết các thành phố không cung cấp đủ bóng râm cho cư dân. Và ở đô thị, các cộng đồng có thu nhập thấp và yếu thế có xu hướng bị ảnh hưởng nhiều nhất, bởi vì họ thường sống ở các khu vực đô thị nóng nhất và thiếu các nguồn lực đối phó, chẳng hạn như điều hòa không khí.
Bóng râm được t...
Thụy Điển từ bỏ mục tiêu 100% năng lượng tái tạo
Hơn 40 năm từ ngày bỏ phiếu khai trừ năng lượng hạt nhân ra khỏi hỗn hợp năng lượng, Thụy Điển hiện đang tìm cách xây dựng thêm các lò phản ứng hạt nhân sau khi quốc hội nước này chính thức từ bỏ mục tiêu sử dụng 100% năng lượng tái tạo để đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2045.
Ngày 20/6, quốc gia này đã sửa đổi các mục tiêu phát thải ròng bằng 0 thành 100% “phi hóa thạch”. Chính phủ cánh hữu tạo điều kiện đưa năng lượng hạt nhân trở lại cơ cấu năng lượng của đất nước.
Phát biểu trước quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Elisabeth Svantesson khẳng định, “chúng ta cần sản xuất nhiều điện hơn, cần điện sạch và cần một hệ thống năng lượng ổn định.”
Các nhà quan sát cho biết, quyết định trên ...
Biến đổi khí hậu hay AI sẽ dẫn tới tận thế?
Trong một nghiên cứu lớn, các nhà khoa học đã xem xét những rủi ro lớn nhất đối với sự sống còn của con người. Biến đổi khí hậu bị tụt lại phía sau và chiến tranh hạt nhân chỉ chiếm vị trí thứ tư. Các nhà dự báo hàng đầu giờ đây lo sợ về một mối nguy hiểm hơn tất cả.
Điều này được thể hiện qua dữ liệu từ hãng cung cấp dịch vụ tài chính hàng đầu toàn cầu Bloomberg: chỉ trong tháng vừa qua đã có 255 câu chuyện đề cập đến nguy cơ tuyệt chủng của loài người.
Một nguy cơ gần đây xuất hiện ngày càng nhiều trên các bản tin về chủ đề này, đó là nguy cơ hủy diệt loài người bởi trí tuệ nhân tạo (AI). Nguy cơ AI trừ khử loài người đã tăng lên trong nghiên cứu xem xét các kịch bản đối với ngày tận t...
Khám phá “Sketch Town”: Không gian tương tác được các nhãn hàng và tổ chức khắp Châu Á yêu thích
Nằm trong xu hướng sáng tạo các “trải nghiệm chìm đắm” (Immersive Experience) theo trường phái thực tế – ảo song hành (phygital), “Sketch Town” là một trong những format nổi bật dành được nhiều sự quan tâm từ các doanh nghiệp và tổ chức toàn cầu, đặc biệt là các thương hiệu ngành hàng như bảo hiểm, mẹ & bé, shopping mall, du lịch giải trí và trải nghiệm khám phá… cùng với các tổ chức giáo dục, trung tâm edutainment, giao lưu văn hóa tại Châu Á.
Trong bài viết này, chuyên gia của VTT Creative giới thiệu đến bạn khái niệm “Sketch Town” , các phiên bản kịch bản trải nghiệm người dùng (UX/UI design) khác nhau cũng như thực tế giải pháp này đã, đang được ứng dụng như thế nào trên thế giới và tại...
Chân dung neutrino trong dải Ngân hà tiết lộ điều gì?
Dải Ngân hà của chúng ta là một hình ảnh trên bầu trời đêm khơi gợi nhiều cảm hứng cho mọi người, có thể nhìn thấy bằng mắt thường như một dải sao mờ duỗi dài từ chân trời đến chân trời.
Credit: IceCube Collaboration/Science Communication Lab for CRC 1491
Lần đầu tiên, Đài quan sát Neutrino IceCube ở Nam Cực đã tạo ra một hình ảnh về dải Ngân hà bằng các hạt neutrino – những thiên sứ thiên văn bé tí như những hạt ma.
Trong một nghiên cứu xuất bản vào ngày 29/6 trên tạp chí Science, Nhóm hợp tác IceCube – mti nhóm quốc tế với hơn 350 nhà khoa học – trình bày bằng chứng phát xạ neutrino năng lượng cao từ dải Ngân hà 1.
Chúng ta không xác định được một cách chính xác các hạt này đến từ nơi...
Sóng hấp dẫn khổng lồ: tại sao các nhà khoa học lại phấn khích?
Các nhà vật lý thiên văn miêu tả những gì mà các sóng hấp dẫn ở quy mô thiên hà có thể đem lại ý nghĩa cho hiểu biết của chúng ta về các lỗ đen và lịch sử vũ trụ.
Vào ngày 29/6, bốn nhóm nghiên cứu khác nhau đã cùng có một thông báo, hứa hẹn sẽ khuấy đảo lĩnh vực vật lý thiên văn: họ đã thấy những gợi ý rất rõ ràng của sóng hấp dẫn rất dài làm uốn cong cả Ngân hà.
Sóng hấp dẫn cuộn xoắn trong bề mặt không – thời gian được tạo ra khi các vật thể khối lượng lớn gia tốc. Lần đầu tiên dò được chúng vào năm 2015 nhưng những bằng chứng mới nhất đã gợi ý ở những cuộn sóng ‘quái vật’ với các bước sóng cỡ 0,3 parsecs (một năm ánh sáng) hoặc hơn nữa; các sóng được dò này có những bước sóng dài hàn...
Biển của chúng ta
Nhìn những đợt sóng vỗ không ngừng của biển cho ta cảm giác vĩnh hằng; những con tàu khuất dần phía chân trời cho ta cảm giác vô hạn; giống như chàng trai trẻ Trần Văn Thủy, chúng ta tự hỏi mình sẽ đi về đâu khi vượt ra ngoài cuối biển.
Thím Nhuận chính là người mà mình đã hỏi:
“Nếu đi hết biển thì đến đâu?”.
“Uyên bác” là thế mà thím cũng ngẩn người,
không trả lời được.
Trần Văn Thủy, trích trong phim Có một làng quê.
Nhìn những đợt sóng vỗ không ngừng của biển cho ta cảm giác vĩnh hằng; những con tàu khuất dần phía chân trời cho ta cảm giác vô hạn; giống như chàng trai trẻ Trần Văn Thủy, chúng ta tự hỏi mình sẽ đi về đâu khi vượt ra ngoài cuối biển. Từ lâu, chúng ta đã được học rằng ...
Lập bản đồ chi tiết về đảo nhiệt đô thị
*Các đô thị là nơi sinh sống của phần lớn dân số thế giới, và thường bị ảnh hưởng nhiều nhất do biến đổi khí hậu. Các đợt nắng nóng và nhiệt độ khắc nghiệt gay gắt hơn ở các khu vực có nhiều công trình xây dựng, khiến những điểm yếu và bất bình đẳng hiện có giữa cư dân thành thị càng thêm trầm trọng. *
Một nghiên cứu liên ngành mới được công bố trên Urban Climate do Quỹ CMCC (The Foundation Euro-Mediterranean Centre on Climate Change) dẫn dắt tập trung vào hiện tượng đảo nhiệt đô thị, đã cung cấp một phương pháp linh hoạt, có thể lặp lại để đánh giá rủi ro về mối quan hệ sức khỏe – nhiệt độ trong thành phố Turin, Ý.
Lập bản đồ rủi ro UHI (R.01; R.02) và các khu vực ưu tiên can thiệp (R.0...
4 Tin xấu bạn cần biết trong nửa đầu 2023
So với năm 2022, sáu tháng đầu năm 2023 có nhiều sự thay đổi - tốt hơn hay tệ hơn thì tùy vào góc nhìn của mỗi người. Thế giới chứng kiến sự phát triển nhanh chóng mặt của trí tuệ nhân tạo, những thành tựu mới trong khoa học công nghệ cũng như y học, và hình như đã lâu lắm rồi không thấy ai nói gì về Covid-19.
Song song với đó là những thảm họa từ cả tự nhiên và con người. Đầu năm nay, trận động đất mạnh thứ 5 trong lịch sử khiến nhiều người thiệt mạng tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. Tới tháng 3, khủng hoảng trong ngành tài chính và ngân hàng khiến nhiều nước trên thế giới quay cuồng đối phó. Sang mùa hè, lần lượt hạn hán tới lũ lụt đe dọa đời sống. Tất cả những điều đó xảy ra trên nền một cuộc ch...
“Đánh thức” các giác quan bằng công nghệ AR tại triển lãm Quy Sắc Quý
*(Sóng trẻ) - Quy Sắc Quý là triển lãm nghệ thuật kết hợp giữa tranh 2D và công nghệ thực tế ảo tăng cường AR, được tổ chức trong không gian ấm cúng của Re:born Creative từ ngày 28/6 đến ngày 30/6. Ngày đầu tiên trong chuỗi ba ngày diễn ra triển lãm đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ công chúng. *
Triển lãm Quy Sắc Quý nằm trong khuôn khổ Creative Hunter 2022 - Cuộc thi thiết kế sáng tạo toàn miền Bắc được tổ chức bởi C.S.C - Câu lạc bộ Kỹ năng truyền thông, trực thuộc khoa Quan hệ công chúng và Quảng cáo, Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
Đây là triển lãm văn hóa, lịch sử có sự kết hợp của công nghệ tương tác thực tế ảo tăng cường AR, trưng bày 10 ấn phẩm truyền thông xuất sắc nhất t...
Kinh tế chăm sóc trong bối cảnh già hóa dân số nhanh: Cơ hội ở đâu?
Chúng ta đã chuẩn bị được những gì cho ba thập niên tới khi mà Việt Nam có hơn 30 triệu người cao tuổi và chiếm khoảng 25% dân số cả nước? Liệu đây có hoàn toàn chỉ là thách thức?
Nền kinh tế chăm sóc
Có lẽ, bấy lâu nay chúng ta đã quen với cụm từ “dân số vàng” thường được nhắc đi nhắc lại ở rất nhiều không gian khác nhau, cả học thuật lẫn truyền thông, đến mức ít ai để ý đến một thực tế là cách đây một thập kỷ, Việt Nam đã bắt đầu chớm bước vào giai đoạn già hóa dân số (là khi tỷ lệ người cao tuổi – những người từ 60 tuổi trở lên – chiếm 10% tổng dân số). Thuộc nhóm các quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới, Việt Nam sẽ có gần 30 triệu người cao tuổi trong vòng gần ba t...
CHIẾN TRANH Ở UKRAINE – CON ĐƯỜNG DẪN TỚI CHIẾN TRANH (PATH TO WAR) – Phần 9
Ngày 23/6/2023, Yevgeny Prigozhin, ông chủ của công ty quân sự tư nhân Wagner (Wagner PMC) đã cáo buộc Bộ quốc phòng Nga đã tấn công bằng tên lửa vào các doanh trại của Wagner gây ra thiệt hại lớn về nhân mạng cho lực lượng này. Ngày hôm sau, các lực lượng của Wagner đã tiến vào Rostov, chiếm trụ sở của quân khu Tây Nam của quân đội Nga tại Rostov trên sông Don và sau đó đã tiến về Voronozeh, thành phố nằm ở giữa Rostov và Moscow. Đáp lại lời kêu gọi của tướng Surovikin, tướng lĩnh Nga duy nhất mà Prigozhin luôn nói những điều tốt đẹp khi nói tới, và tổng thống Putin kêu gọi lực lượng Wagner quay về doanh trại và thương thuyết giải quyết hòa bình các bất đồng thì Prigozhin đã tuyên bố khôn...
Ngay cả Trung Quốc cũng không tin có thể thay thế Mỹ
Nguồn: Jessica Chen Weiss, “Even China Isn’t Convinced It Can Replace the U.S.,” New York Times, 04/05/2023
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Hiện nay, ở Washington đang có một quan điểm ngày càng vững chắc cho rằng Trung Quốc đang tìm cách thay thế Mỹ trở thành cường quốc hàng đầu thế giới và tái tạo hệ thống quốc tế theo hình ảnh phi tự do của mình.
Tất nhiên, Trung Quốc đã thúc đẩy những nỗi sợ này qua việc phát triển quân đội, hợp tác với một nước Nga theo chủ nghĩa phục thù, thúc đẩy các yêu sách tranh chấp lãnh thổ, và dựa vào những luận điệu của riêng mình. Chủ tịch Tập Cận Bình đã thề sẽ chặn đứng những gì ông coi là nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm “ngăn chặn, bao vây, và đàn áp” Trung Qu...
Cả thế giới trong hạt muối
Không cần đến bất kỳ phép biến hình kỳ diệu nào, Mark Kurlansky vẫn có thể gói cả Trái đất vào một hạt vật chất bé xíu nhưng có sức mạnh định hình các nền văn minh theo không gian và thời gian, thứ vật chất vẫn tồn tại trong gian bếp mọi gia đình, muối.
Cuốn “Đời muối: Lịch sử thế giới” của Mark Kurlansky (dịch giả Hoàng Ly) do NXB Dân Trí và Nhà sách Huy Hoàng hợp tác xuất bản. Ảnh: Mỹ Hạnh
… Tôi rùng mình
trong những cơn cô quạnh
khi tôi nghe
tiếng vọng của muối
từ trong sa mạc…
Năm 1961, Pablo Neruda, nhà thơ Chile đoạt giải Nobel, đã viết những vần thơ ngợi ca vẻ tươi mới, lộng lẫy của những thứ thực phẩm bình dị thường ngày cà chua, hành, mía, artichoke, rượu vang…, sau được ông...
12 khía cạnh của nền kinh tế trí tuệ chủ nghĩa
Theo một triết lý xa xưa, cuộc sống có 12 khía cạnh khác nhau, cũng giống như một năm có 12 tháng. Theo nguyên lý đó, bài viết này sẽ điểm qua 12 khía cạnh của nền kinh tế AI (kinh tế trí tuệ chủ nghĩa), cùng với một số gợi ý về chiến lược phát triển cho Việt Nam qua 12 khía cạnh này. Bài viết chia làm hai phần, và phần thứ nhất này sẽ bàn về 6 khía cạnh đầu tiên: trí tuệ, đầu tư, dữ liệu, giáo dục, sức khỏe và sáng tạo.
Trí tuệ
Mỗi chúng ta đều là trí tuệ, là một thành phần của trí tuệ tổng thể của vũ trụ. Chúng ta hướng tới thông tuệ, bởi thông tuệ thì hạnh phúc, mọi khổ đau đều do thiếu hiểu biết mà ra.
Cuộc cách mạng AI (Artificial Intelligence, trí tuệ nhân tạo) sẽ tạo ra trí tuệ tă...
Bảy cách AI thay đổi KH&CN hạt nhân
Trong thập kỷ qua, trí tuệ nhân tạo (AI) đã phát triển nhanh chóng, ngày càng trở nên thông minh và có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp hơn. AI được triển khai trong các lĩnh vực đa dạng như sản xuất, vận tải, tài chính, giáo dục và chăm sóc sức khỏe. Tương tự, nó có tiềm năng thúc đẩy sự phát triển của các ứng dụng KH&CN hạt nhân.
AI có thể góp phần chống lại bệnh tật. Nó đã được áp dụng để hỗ trợ chẩn đoán và điều trị ung thư thông qua khả năng giải thích hình ảnh được cải thiện và đường viền khối u chính xác, giúp lập kế hoạch điều trị chính xác hơn và xạ trị thích ứng — một quy trình phù hợp với đặc điểm giải phẫu của từng bệnh nhân. IAEA gần đây đã khởi động một dự án nghiên cứu...
Nhìn lại cục diện thế giới năm 2022: Định hình trong bất định
Tác giả: Trần Chí Trung[1]
Trong khoảng ba năm trở lại đây, nhất là năm 2022, thế giới trải qua một giai đoạn biến động chưa từng có, gây ảnh hưởng không nhỏ đến dòng chảy phát triển chung của toàn cầu. Xâu chuỗi những sự kiện và dấu ấn của mỗi năm cho thấy sự tiếp nối của những xu thế chuyển dịch trước đó, đồng thời mang hàm ý chỉ dấu về một cục diện thế giới mới đang manh nha định hình.
Bức tranh chính trị thế giới đa sắc màu, phức tạp và biến động
Năm 2022 đã khởi đầu với những tín hiệu có phần tích cực khi đại dịch COVID-19 cơ bản được kiểm soát ở đa số các quốc gia; nền kinh tế thế giới bước vào giai đoạn phục hồi sau đại dịch, mặc dù tiềm ẩn nhiều rủi ro; nhân loại chia sẻ...
Bước ngoặt mới cho quan hệ Việt-Mỹ?
Tác giả: Nguyễn Quang Dy
Năm 2015, TBT Nguyễn Phú Trọng đến thăm Mỹ và được Tổng thống Obama tiếp chính thức tại Phòng Bầu Dục ở Nhà Trắng như khi đón tiếp nguyên thủ quốc gia. Trong phát biểu của Phó Tổng thống Biden khi chiêu đãi TBT Nguyễn Phú Trọng tại Bộ Ngoại Giao, ông đã đọc câu thơ Kiều “Trời còn để có hôm nay. Tan sương đầu ngõ vén mây giữa trời”. Không biết ông Biden có định “bói Kiều” hay không, nhưng có lẽ năm nay là thời điểm phù hợp để “vén mây giữa trời” và nâng cấp quan hệ Việt-Mỹ.
Kỷ niệm 10 năm
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm đối tác toàn diện giữa Mỹ và Việt Nam (2013-2023), Tổng thống Biden đã điện đàm với TBT Nguyễn Phú Trọng ngày 29/3/2023. Hai vị lãnh đạo đã “nhắc lại lời m...
ChatGPT - cuộc vui chưa tày gang?
Các nhà khoa học bàn luận về ứng dụng AI và nguy cơ, tác hại của nó trong một hội thảo khoa học quốc tế về công nghệ máy học và xe tự lái diễn ra tại Munich, Đức giữa tháng 2-2023 - Ảnh: PHUONG NGUYEN
Ra đời khi xu hướng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) lan rộng, ChatGPT (loại chatbot AI giao tiếp với con người bằng ngôn ngữ tự nhiên) mở ra kỷ nguyên người nói chuyện với máy nhưng cũng bắt đầu đặt nhân loại vào tình huống đối mặt với những nguy cơ ngoài tầm kiểm soát.
Từ đầu tháng 1-2023, đại học danh tiếng Pennsylvania báo động việc ChatGPT đã bị sinh viên lợi dụng để vượt qua bài thi cuối kỳ thuộc chương trình MBA Wharton (chương trình quản trị kinh doanh số 1 thế giới).
Ngay sau đó, b...
Mặt đen tối trong giáo dục Nhật Bản
Lời dẫn: Ở Việt Nam, đất nước Nhật Bản được nhìn đến với ánh mắt ngưỡng mộ, ngưỡng mộ vì đó là quốc gia giàu có hàng bậc nhất châu Á, ngưỡng mộ vì tính kỷ luật, sự nghiêm túc trong công việc của người Nhật, đất nước Nhật còn được biết đến rộng rãi qua các lễ hội Hoa Anh Đào hay nền công nghiệp phim khiêu dâm. Nhật Bản cũng là quốc gia tài trợ vốn phát triển xã hội cho Việt Nam, điều đó càng làm đẹp thêm hình ảnh đảo quốc này trong mắt người Việt.
Nhưng xét trên bình diện quốc tế, Nhật Bản là một quốc gia đang thất bại. Họ đã có 2 thập kỷ bị mất, từ những năm 1990, sau khi bong bóng bất động sản vỡ tung và khiến nền kinh tế bất động hoàn toàn, đến tận bây giờ vẫn chỉ mới hồi phục chút ít. ...
Một thế giới vẫn không yên tĩnh
TTCT - Gần 100 năm sau khi Mặt trận phía Tây vẫn yên tĩnh của Remarque được xuất bản, có vẻ như một lần nữa nhân loại vẫn chưa học được bài học của mình.
All quiet on the Western front hay Mặt trận phía Tây vẫn yên tĩnh (Eric Maria Remarque, 1929), một trong những cuốn tiểu thuyết quan trọng nhất và được đọc nhiều nhất của thế kỷ 20, cho đến nay chỉ có hai lần chuyển thể lên màn ảnh rộng. Lần đầu là ngay sau khi được xuất bản, lần hai là năm 2022. Và lần nào cũng thắng Oscar.
Năm 1930, đạo diễn Leib Milstein (tên khai sinh Lewis Milestone, một người Mỹ gốc Moldavia) đã thực hiện bộ phim bom tấn theo tiêu chuẩn Hollywood hiện nay và nhận được giải Oscar cho đạo diễn (giải thưởng danh giá nà...
Tại Đài Loan, bạn bè đang bắt đầu mâu thuẫn với nhau vì Trung Quốc
Một người bạn của tôi ở Đài Bắc gần đây đã viết một bài đăng đầy nhiệt huyết trên Facebook, kêu gọi những người trẻ tuổi ở Đài Loan hãy chuẩn bị cho cuộc chiến với Trung Quốc. Ông lập luận rằng cách duy nhất để đáp trả việc Trung Quốc đe dọa chiếm đảo là dùng vũ lực; mọi đáp án khác đều là ảo tưởng. Dù đã ngoài 60 tuổi, ông thề sẽ cầm vũ khí nếu cần thiết.
Tình cảm này đã trở nên phổ biến đến đáng lo ngại ở Đài Loan. Tôi đã nhắn tin riêng cho người bạn để nói rằng vũ lực chỉ nên là một phần trong chiến lược của Đài Loan, rằng các chính trị gia và các nhân vật công chúng khác nên thể hiện lòng dũng cảm thực sự bằng cách tiếp cận Trung Quốc để xuống thang. Khi một kẻ bắt nạt mạnh hơn đe dọa b...
Kinh doanh và khởi nghiệp trên nền tảng văn hóa
Kinh doanh và khởi nghiệp trên nền tảng văn hóa đã có từ lâu nhưng đến bây giờ mới bắt đầu nở rộ?
Người Ý hát trên ban công giữa đại dịch COVID-19. Ảnh: atlasobscura.com
Nói một cách đơn giản, văn hóa đại diện cho hành trình của con người trong dòng đời, và ghi lại trải nghiệm và biểu hiện của con người từ mọi lứa tuổi và mọi khu vực trên thế giới – Volkan Bozkır.
Liên Hợp Quốc đã chỉ định năm 2021 là Năm quốc tế về nền kinh tế sáng tạo vì sự phát triển bền vững. Tổ chức này đã nhận định các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo (Creative and culture industry – CCI) là động lực chính của sự phát triển kinh tế toàn diện và bền vững, đồng thời đem lại những đóng góp quan trọng khi chúng ta...
Singapore: Nghịch lý phát triển
Tác giả: Hồ Sĩ Quý *
Tóm tắt: Singapore là hiện tượng kỳ diệu của thế giới ở thế kỷ 20. Từ một thị trấn nghèo qua 3 thập niên với ý chí quyết đoán của người đứng đầu là Lý Quang Diệu, Singapore đã trở thành “thiên đường của chủ nghĩa tư bản”. Năm 2014, GNP đầu người của nước này là 72.000 USD tính theo PPP. Xã hội thịnh vượng. Môi trường trong lành. Quan chức liêm khiết. Cả thế giới muốn bắt chước, nhưng có nhiều điều không thể bắt chước và cũng có nhiều điều người ta không muốn bắt chước. Bởi Singapore phát triển trong những nghịch lý không dễ lý giải, mà nghịch lý lớn nhất là “cất cánh” rồi “hóa rồng” trong môi trường ít nhiều độc đoán, độc tài. Tự do, dân chủ bị quản lý chặt. Nhà nước ca...
Khoe con
Một ngày nọ, tại trạm chờ xe buýt ở thành phố Brisbane, Australia, tôi đứng cạnh một cặp mẹ con.
Bà mẹ lớn tuổi dặn dò rất kỹ người con gái đã ở tuổi trung niên rằng không được ghi tên cháu ngoại bà ở mặt sau balô, nơi ai cũng có thể nhìn thấy. Vì như vậy, cháu có thể gặp rủi ro. Bà còn dặn, hãy thận trọng với bất kỳ tấm ảnh nào chứa cảnh đứa trẻ lên xe buýt mà có thể thấy rõ số xe, tuyến đường chúng đi học hàng ngày. Tiếp đó, bà than phiền về việc các bà mẹ bây giờ hồn nhiên và sơ hở quá khi đưa hình ảnh trẻ con lên mạng kèm theo đồng phục trường hoặc check in thời gian, giờ giấc đưa đón con một cách cụ thể rõ ràng. Bà lắc đầu nói, thế là "cung cấp cho kẻ xấu mọi thứ chúng cần".
Những lời...
BOY LOVE - Thấy gì ngoài tình yêu & tình dục?
Bất chấp là một thể loại đầy tranh cãi, đầy rẫy những chi tiết tình yêu và tình dục vô cùng khiêu khích, táo bạo, truyện boy love vẫn có một lượng người hâm mộ đông đảo và ngày càng xuất hiện nhiều tác phẩm có nội dung và hình thức tinh tế.
Manga tiểu sử Boku ga Otto ni Deau made (Until I met My husband) – đã được xuất bản ở Việt Nam với tên Đến ngày gặp anh.
Tháng 1/2022, Cục Phát thanh truyền hình Bắc Kinh – Trung Quốc đã ban hành văn bản cấm vĩnh viễn đề tài đam mỹ trên màn ảnh; với lý do lo ngại dòng phim này gây ảnh hưởng xấu đến tâm lý và gu thẩm mỹ của giới trẻ. Trong chiều hướng ngược lại, năm 2022, Netflix ra mắt phim dài tập Heartstopper, chuyển thể từ bộ truyện tranh cùng tên c...
TỪ VỎ ỐC ĐẾN BITCOIN: TẤT CẢ ĐỀU LÀ NIỀM TIN
Dạo gần đây, các phương tiện truyền thông đưa tin rất nhiều về Bitcoin - tiền số. Đến ngày 23/11/2017, giá của Bitcoin đạt $15.000/BTC (1BTC là 1 đơn vị bitcoin). Trong khi đó, tại ngày 5/10/2009, 1BTC = 0,00076USD. Chúng ta tranh cãi nhau về việc: Đây có phải là đồng tiền của tương lai hay không? Bitcoin có phải là bong bóng? Có nên dành tiền cho Bitcoin?
Chẳng dễ dàng để tiên đoán về tương lai nhưng chúng ta có thể tìm hiểu về quá khứ để tìm câu trả lời cho riêng mình về các hiện tượng trong cuộc sống, từ đó chúng ta sẽ tự đưa ra được những quyết định phù hợp. Trong trường hợp này là tiền tệ và Bitcoin.
Hơn 7 vạn năm về trước, con người là một giống loài tầm thường như các sinh vật khá...
Cách tiếp cận mới cải thiện robot định vị trong môi trường đa vật thể
Dẫu các robot đã ngày một tiên tiến hơn theo thời gian, phần lớn chúng vẫn còn không có khả năng định vị một cách tự tin trong những không gian có nhiều vật thể, như các khu vực công cộng hay đường xá trong các môi trường đô thị. Để thực hiện điều đó ở quy mô lớn và trong các thành phố thông minh trong tương lai, các robot sẽ cần có khả năng định vị một cách tự tin và an toàn trong các môi trường đó mà không va chạm với con người hoặc các vật thể ở gần.
Một ví dụ về robot chuyển động trong môi trường đa vật thể có chuyển động.
Các nhà khoa học tại trường đại học Zaragoza và Viện nghiên cứu Kỹ thuật Aragon ở Tây Ban Nha mới đây đề xuất một cách tiếp cận dựa trên học máy có thể giúp cải thi...
AI tạo ra thông tin sai lệch: Khó khăn của các tập đoàn công nghệ
Chatbot AI có thể sẽ là công cụ “tiếp tay” cho những kẻ muốn truyền bá thông tin giả tạo, sai lệch, gây kích động.
OpenAI – một công ty AI “dưới cơ” nhưng đầy tiềm lực – đã đánh thức những gã khổng lồ công nghệ đang ngủ quên bằng các sản phẩm AI sáng tạo của mình, trong đó sản phẩm mới nhất và cũng nổi bật nhất là chatbot đàm thoại ChatGPT. Microsoft đã đầu tư 10 tỷ USD vào OpenAI như một phần trong chiến lược tích hợp AI vào các sản phẩm, từ đó vượt qua các đối thủ công nghệ lớn dù non trẻ hơn. Sự kiện này buộc Google phải phát đi báo động đỏ trong nội bộ toàn công ty và ra mắt các sản phẩm AI sớm hơn dự kiến (Ngày 6/2, tập đoàn Alphabet Inc – công ty mẹ của Google – đã ra mắt một dịch ...
Đằng sau vụ thử thành công bom khinh khí lần đầu của Trung Quốc
Tác giả: Bành Kế Siêu (Trung Quốc) | Lược dịch: Nguyễn Hải Hoành
8h20 sáng ngày 17/06/1967, Trung Quốc thử thành công trái bom khinh khí đầu tiên. Bầu trời La Bố Bạc [Lop Nor, một vùng có nhiều hố, hồ muối nhỏ nằm giữa sa mạc Taklamakan và sa mạc Kuruktag ở phía Đông Khu Tự trị Uigur Tân Cương] đồng thời xuất hiện hai vừng “Mặt Trời”, một trong đó còn sáng hơn cả ánh sáng của 1000 Mặt Trời. Nửa đêm hôm ấy, đông đảo dân Bắc Kinh ùa ra đường phố diễu hành chúc mừng vụ thử thành công.
Một tờ báo Anh bình luận: Lại một lần nữa, Trung Quốc làm phương Tây sửng sốt: thời gian thực hiện vụ nổ bom khinh khí đầu tiên rút ngắn được từ 6 đến 12 tháng so với dự kiến, thời gian cần dùng để từ b...
Liệu Ukraine có được nhận tiêm kích của phương Tây?
Nguồn: “Why does Ukraine want Western jets—and will it get them?”, The Economist, 1/2/2023
Biên dịch: Phạm Quốc Hào
Không quân Nga vẫn chưa chiếm thế thượng phong. Điều đó có thể sớm thay đổi
Ukraine đã nhiều lần kêu gọi phương Tây chuyển giao máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư kể từ khi Nga xâm lược nước này vào tháng 2 năm 2022. Nhưng sau ngày 25/01/2023, khi thủ tướng Đức Olaf Scholz rốt cuộc đã đồng ý xuất khẩu xe tăng Leopard 2 sang Ukraine (được thúc đẩy bởi việc Mỹ viện trợ xe tăng M1 Abrams), thì nhu cầu đối với máy bay chiến đấu của nước này đã trở nên cấp bách hơn. Ukraine muốn các tiêm kích F-16 hoặc F-15 của Mỹ mà NATO đang sở hữu số lượng lớn và bị loại biên dần khi được trang ...
Putin đã đúng về những điều gì trong Chiến tranh Ukraine?
Nguồn: Stephen M. Walt, “What Putin Got Right,” Foreign Policy, 15/02/2023
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Dù Tổng thống Nga đã phạm phải sai lầm khi xâm lược Ukraine, nhưng ông không hẳn đã sai về mọi thứ.
Khi quyết định xâm lược Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã sai về rất nhiều điều. Ông đánh giá quá cao sức mạnh của quân đội Nga, nhưng lại đánh giá thấp sức mạnh của chủ nghĩa dân tộc Ukraine và khả năng của quân đội nước này trong việc bảo vệ đất nước của họ. Ông có lẽ cũng đã sai về tinh thần đoàn kết của phương Tây, về tốc độ mà NATO và các nước khác sẽ viện trợ cho Ukraine, cũng như sự sẵn lòng của các nước đang nhập khẩu năng lượng trong việc áp đặt các biện pháp trừng phạ...
CHIẾN TRANH Ở UKRAINE – CON ĐƯỜNG DẪN TỚI CHIẾN TRANH (PATH TO WAR) – Phần 5
Ở phần 4 chúng ta đã bàn về việc, vào đầu cuộc chiến tranh, chúng ta thấy những gì Putin muốn cho chúng ta thấy. Mở màn của cuộc chiến là việc 16.000 quân Nga (chiếm khoảng 16% binh lực của họ) đã tiến rất nhanh vào đất Ukraine, kiểm soát một vùng rộng lớn 30.000 km2 và áp sát hai thành phố lớn nhất là Kiev và Kharkov. Các hoạt động ngoại giao giữa Zelensky, phương Tây và Putin cũng chủ yếu liên quan tới các diễn biến trên chiến trường này và vì thế, toàn bộ thế giới tập trung theo dõi vào đây. Với một mật độ quân số vô cùng thưa thớt là 1 người lính cho mỗi 2 km2 chiếm đóng, lực lượng của Nga tại mặt trận Kiev và Kharkov chịu nhiều tổn thất bởi chiến thuật du kích của quân Ukraine và làm...
VN "sập bẫy" thu nhập trung bình
Thụy Sỹ giúp Việt Nam tránh “bẫy” thu nhập trung bìnhBẫy thu nhập trung bình trong “thế kỷ châu Á”
Phóng to Tăng trưởng GDP thực tế đang chậm lại - Đồ họa : V.Cường
- Hơn 20 năm nghiên cứu VN, tôi khẳng định VN đã rơi vào bẫy thu nhập trung bình (TNTB). Nó cũng như căn bệnh cao huyết áp, rất khó có thể nói chính xác đã mắc bệnh khi nào, mà dấu hiệu mắc bệnh giúp chỉ ra rằng cần phải đối phó.
“Sập bẫy” mà không biết?
* Dựa vào đâu để nói VN đã rơi vào bẫy TNTB, thưa ông?
GS Kenichi Ohno - Ảnh: V.Dũng
- Có nhiều dấu hiệu để khẳng định điều đó. Thứ nhất, tăng trưởng GDP của VN chậm lại. Thứ hai, năng suất lao động kém. Thứ ba, chuyển dịch cơ cấu ở VN chỉ mang tính hình thức. Thứ tư là VN đ...
Chúng ta vẫn luôn xao nhãng
Bạn lo sợ bị công nghệ “làm hỏng bộ não”? Những nỗi sợ về khả năng tập trung và chú ý thực ra xưa như chính chữ viết.
Ảnh lấy từ cuốn Le Régime du corps (1265-70 sau Công Nguyên).
Nếu bạn nghi ngờ rằng những công nghệ thế kỷ 21 đang làm hỏng bộ não của mình, bạn sẽ càng chắc chắn khi biết được thời nào thì khả năng chú ý cũng “không còn được như trước”. Ngay cả Seneca Trẻ, nhà triết học La Mã cổ đại, cũng lo rằng những công nghệ mới sẽ làm giảm khả năng tập trung của mình. Khoảng thế kỷ 1, ông phàn nàn rằng “sách vở nhiều quá khiến người ta bị xao nhãng”. Mối lo ngại này liên tục trở lại trong các thiên niên kỷ tiếp theo. Đến thế kỷ 12, triết gia Trung Quốc Chu Hy nhận định mình sống tron...
Fukushima chuẩn bị xả nước thải phóng xạ
Hơn mười năm trước, sóng thần gây ra thảm họa tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi nằm bên bờ biển phía đông Nhật Bản. Sau thảm họa, đại dương bị ô nhiễm bởi một lượng lớn phóng xạ, vì vậy, nước này phải ấn định một vùng biển cấm, gây thiệt hại lớn cho ngành đánh bắt cá trong khu vực.
Từ đó đến nay, nước thải ô nhiễm đã tích tụ thành một lượng khổng lồ tại địa điểm nhà máy. Hơn 1.000 bể chứa được xây dựng tại chỗ, chứa hơn một triệu tấn nước nhiễm phóng xạ.
Tuy nhiên, địa điểm này sắp hết chỗ chứa và các bể chứa có khả năng bị rò rỉ, nhất là khi xảy ra bão hoặc động đất. Do vậy, các nhà chức trách Nhật Bản đã cho phép địa điểm này xả nước phóng xạ lưu trữ thông qua đường ống dẫn ra...
Xây dựng chính sách và công cụ chính sách Khoa học Mở - Tạp chí Tia sáng
Trước xu thế không thể đảo ngược về khoa học mở, tất cả các quốc gia/tổ chức trên thế giới cần phải xây dựng chính sách và công cụ chính sách khoa học mở để có thể triển khai các hoạt động liên quan tới chúng.
Việc 193 quốc gia thành viên UNESCO nhất trí thông qua Khuyến nghị Khoa học Mở năm 2021 và trước đó là Khuyến nghị Tài nguyên Giáo dục Mở năm 2019 đã đưa Khoa học Mở và Giáo dục Mở trở thành các xu thế không thể đảo ngược của thế giới ngày nay. Với xu thế này thì Tài nguyên Giáo dục Mở trở thành thành phần nền tảng của Giáo dục Mở và là một trong năm thành phần của Kiến thức Khoa học Mở – một trong bốn trụ cột của Khoa học Mở. Có thể nói, việc UNESCO thúc đẩy triển khai từng xu thế c...
Làn sóng sa thải nhân viên quy mô lớn nhất trong lịch sử, điều gì đang xảy ra với các "gã khổng lồ" công nghệ Mỹ?
Các "gã khổng lồ" công nghệ Mỹ đang trải qua giai đoạn "khủng hoảng tuổi trung niên". (Nguồn: AFP)
"Khủng hoảng tuổi trung niên"
Sự thay đổi cục diện được thể hiện ở việc sa thải nhân viên quy mô lớn nhất trong lịch sử, các "gã khổng lồ" công nghệ thông tin Google, Meta (Facebook), Amazon, Microsoft… được gọi là “GAFAM” dường như lao dốc tập thể, kế hoạch sa thải nhân viên vẫn chưa dừng lại sau khi bước vào năm 2023.
Ngành công nghệ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số thế giới, đồng thời là biểu tượng thịnh vượng của Mỹ rốt cuộc đang xảy ra điều gì? Từ khóa lột tả nguyên nhân của hiện tượng này là "khủng hoảng tuổi trung niên".
Tạp chí The Atlantic của Mỹ bình luận, “sau khi chinh...
Rynan technologies - Hệ sinh thái các start-up theo chuỗi
Ông Nguyễn Thanh Mỹ và tập đoàn Mỹ Lan không còn xa lạ gì với giới doanh nhân và doanh nghiệp Việt Nam, một phần vì doanh nghiệp này hoạt động trong một mảng thị trường riêng biệt, ghi dấu ấn của Việt Nam trên bản đồ ngành in ấn và in bao bì trên thế giới, mặt khác bởi vì ông Nguyễn Thanh Mỹ luôn có những cách làm khác, cách tư duy khác, tạo nên những dấu ấn riêng của mình trong các ngành mà ông lựa chọn kinh doanh.
Hồ nuôi tôm ứng dụng công nghệ của Rynan Technologies. Có thể rất nhiều người nhìn ra vấn đề lớn trong quy trình nuôi tôm ở Việt Nam hiện nay, tại sao chỉ mình ông Thanh Mỹ giải quyết được? Ảnh: rynantech.com
Năm 2019, khi được Ban chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tô...
Phim Đài Loan - Tìm mình trong biến động hội nhập - Tạp chí Tia sáng
Làm thế nào để không đánh mất mình trong các biến động lịch sử, và trong cuộc va chạm văn hóa giữa quá trình mở cửa của một xã hội Á Đông? Đó là vấn đề mà Làn sóng mới của điện ảnh Đài Loan đặt ra cho khán giả hòn đảo trong thập niên 80 của thế kỷ trước.
Một cảnh trong phim “Đồng niên vãng sự” (1985) của Hầu Hiếu Hiền.
Từ một nền điện ảnh vong bản
Trong “Thanh mai trúc mã” (1985), Dương Đức Xương khắc họa nỗi cô độc của một cặp đôi kẹt giữa chủ nghĩa tiêu thụ hiện đại và văn hóa gia trưởng truyền thống Á Đông. Trong “Người đến từ Phong Quỹ” (1983), Hầu Hiếu Hiền mô tả một thanh niên tỉnh lẻ quyết chí lên thành phố lập thân, để rồi đánh mất những điều quan trọng nhất. Đánh mất chính mình ...
Năm 2023: 7 công nghệ đột phá? - Tạp chí Tia sáng
Từ giải trình tự protein đến kính hiển vi điện tử, từ khảo cổ học đến thiên văn học, dưới đây là bảy công nghệ có khả năng tạo ra đột phá trong phát triển KH&CN.
Gương chính của Kính viễn vọng Không gian James Webb (trong ảnh là 6 trong số 18 tấm gương) có thể phát hiện các vật thể cách xa hàng tỷ năm ánh sáng. Nguồn: NASA/MSFC/David Higginbotham
1. Kính thiên văn vũ trụ James Webb
Sau hơn hai thập kỷ thiết kế và xây dựng, NASA – phối hợp với các cơ quan vũ trụ của châu Âu và Canada – đã phóng thành công Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST) lên quỹ đạo vào ngày 25/12/2021. Sau đó bảy tháng, kính viễn vọng mở ra và tự định hướng cho đợt quan sát đầu tiên của nó.
Matt Mountain, nhà...
Mỹ suy thoái hay không suy thoái? Trung Quốc có dễ thay đổi Zero Covid không? Giá dầu sẽ ra sao sau khi G7 áp trần 60 đôla Mỹ?
Tuần này có nhiều tin tức quan trọng nhưng nó làm tình hình khó đoán hơn là làm rõ vấn đề.
Đầu tiên là câu chuyện của Mỹ.
Liệu Mỹ có rơi vào suy thoái hay không? Mấy tuần nay bà con cứ post hình là một indicator dự báo suy thoái được quan tâm của giới kinh tế Mỹ là đường cong lợi suất đảo ngược (inverted yield curve) ở hầu hết cách tính. Hình bên dưới cho thấy đúng là lần nào đảo 1 đống thì cũng không lâu sau đó là có cái đợt suy thoái (mấy cái cây xám xám)
Chỉ dấu suy thoái từ inverted yield curve ngày một rõ
Hi vọng soft-landing (Soft-landing Hope)
Nhưng cũng không có lần nào cái cây xám xám đó có thì thất nghiệp cũng tăng mạnh, thị trường việc làm down và số claim trợ cấp thất n...
Chính sách hỗ trợ đầu tư R&D của Hàn Quốc
Chính sách hỗ trợ tài chính cho đầu tư R&D
Để thực hiện hiệu quả chính sách này, điều kiện cần đầu tiên là Bộ KH&CN cùng Bộ Tài chính phối hợp xác định rõ mục tiêu đầu tư thế nào là đầu tư cho R&D? Nhân sự làm việc như thế nào là tham gia nghiên cứu R&D? (Bài học từ Hàn Quốc cho thấy bằng cấp cao không quan trọng, báo cáo về sản phẩm thực tiễn mới quan trọng). Trang thiết bị nhập khẩu như thế nào là phục vụ đầu tư R&D? (Tránh tình huống xe hơi siêu sang cũng được nhập về phục vụ R&D).
Khi có một hệ thống khái niệm minh bạch, rõ ràng về đầu tư R&D, chúng ta có thể bắt đầu xây dựng hệ thống chính sách tài chính hỗ trợ ưu đãi. Hệ thống khái niệm càng rõ ràng thì việc áp dụng càng nhanh chóng...
Mũi kỹ thuật số: Trật tự ẩn trong mùi vị - Tạp chí Tia sáng
Càng đi sâu vào việc thiết kế những chiếc “mũi kỹ thuật số”, người ta càng nhận thấy sự hoàn hảo đến lạ thường của những chiếc mũi bẩm sinh mà Mẹ thiên nhiên ban tặng con người và hiểu rõ hơn về cách chúng giúp con người cảm nhận được mùi hương.
Mùi hương của các phân tử phần lớn phụ thuộc vào cấu trúc của chúng.
Alex Wiltschko bắt đầu sưu tập nước hoa từ thời thiếu niên. Chai đầu tiên của anh là Azzaro Pour Homme, một nhãn nước hoa vượt thời gian mua trên kệ tại cửa hàng T.J. Maxx. Anh tìm ra nó từ cuốn “Perfumes: The Guide”, một cuốn sách chứa đựng những mô tả đầy chất thơ về hương thơm, và bị ám ảnh từ đó. Bị mùi hương mê hoặc, anh tiết kiệm tiền tiêu vặt để gom vào bộ sưu tập của mình...
Quyền được tiếp cận tri thức
“Toàn bộ di sản khoa học của nhân loại đang ngày càng được số hóa và biển thủ chỉ bởi một vài tập đoàn cá nhân” – Aaron Swartz (1986 – 2013).
Aaron Swartz. Ảnh: New York Magazine/ Chris Stewart
Cách đây 10 năm là ngày mất của nhà phát minh ra Internet và nhà đấu tranh cho quyền tự do thông tin Aaron Swartz. Anh đã tự tử vào ngày 11/1/2013 ở tuổi 26 sau khi biết Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã đưa ra một loạt các cáo buộc và yêu cầu anh phải vào tù vì một hành động của mình. Vào năm 2011, Swart đã truy cập vào tủ hệ thống cáp mạng ở MIT, gắn một chiếc máy xách tay vào mạng của Đại học Công nghệ Massachusetts (MIT) và tải về một lượng lớn các tạp chí khoa học từ JSTORE và mở ra để công chúng có thể ti...
Đàn ông truy cầu sự ngây thơ, là để tận hưởng khoái cảm hủy diệt nó!
Từ thuở ban sơ, đàn ông đã được các yếu tố cả ngoại cảnh và nội tại định hình thành những cá thể sẽ phải đối mặt với hiểm nguy, bất định để tìm kiếm sự sinh tồn. Ngay trong việc đi kiếm thứ bỏ vào miệng, đàn ông cũng nhận về mình trách nhiệm săn bắn, để phụ nữ lo phần hái lượm. Những hoạt động đó đã hằn sâu vào tiềm thức, vào ADN của đàn ông về khả năng hủy hoại, chiếm đoạt những tạo vật của thiên nhiên để thỏa mãn những nhu cầu cá nhân.
Theo sự phát triển của giống loài, đàn ông đi từ ăn no đến ăn ngon, từ mặc ấm đến mặc đẹp, ham muốn thống trị và sở hữu không tiêu biến, nó chỉ chuyển hóa từ dạng thức này sang dạng thức khác, cao cấp hơn, phức tạp hơn và đòi hỏi nhiều kỹ năng hơn. Một tron...
Đặc thù hay đa dạng ? - Tạp chí Tia sáng
Cuộc sống rất đa dạng và chúng ta phải tôn trọng tính đa dạng của nó thì mới phát triển được. Vì vậy, khi xây dựng một chính sách hay qui định, dù là chung hay riêng, phải thấy rõ tính đa dạng để có những điều khoản phù hợp. Khi đó, đặc thù sẽ trở thành điều bình thường và nếu không cụ thể thì sự đa dạng sẽ trở thành “đặc thù, đặc biệt”.
Ảnh minh họa: DĐDN.
Cùng với sự phát triển của xã hội, pháp luật ngày càng được tôn vinh. Đương nhiên khi đó, bình đẳng, qui chuẩn là tối cần thiết. Nhưng hiểu thế nào là bình đẳng, chuẩn mực lại không hề đơn giản, thậm chí vô cùng phức tạp. Tầm thường hóa các khái niệm này dễ dẫn đến những qui định máy móc để rồi vượt qua chúng sẽ không khác gì leo lên đ...
Buôn đất dễ giàu?
Cuộc trò chuyện với Hoắng - tài xế xe ôm tại Hà Nội - bắt đầu khi tôi hỏi “bạn chạy xe lâu chưa?” trong hành trình dài nửa giờ của chúng tôi vào một ngày cuối năm.
Hoắng từ quê ra Hà Nội chạy xe ôm kiếm vài trăm nghìn mỗi ngày và cũng là để né các chủ nợ. Sau khi lập gia đình, Hoắng đi buôn đất, được vài năm thì vỡ nợ do "ôm đất" lướt sóng phải lúc thị trường ế ẩm.
Bây giờ, lúc nào nhớ vợ nhớ con, Hoắng lại chạy xe về chốc lát.
Ngoài câu chuyện riêng của mình, cậu cũng say sưa kể với tôi về những người bỗng dưng phất lên nhờ đất. Cậu lý giải thất bại của mình là "do đen đủi". Hoắng nói "bao giờ có vốn, em lại buôn đất".
Tôi rất mong Hoắng sẽ "may mắn lần sau", dù thực lòng tôi có nhiều e...
Truy cập mở: Giấc mơ lãng mạn ? - Tạp chí Tia sáng
Để thúc đẩy truy cập mở, không chỉ cần sự đồng lòng của giới học thuật là không đủ mà còn cần sự can thiệp của nhà nước, cho phép tự lưu trữ trở thành một quyền rõ ràng được pháp luật công nhận và bảo vệ. Các tổ chức nghiên cứu nên có những kho dữ liệu mở riêng và thiết kế lại phương pháp đánh giá khoa học để thúc đẩy truy cập mở. Còn nhà khoa học đừng bao giờ nên trả tiền để xuất bản.
Minh họa câu chuyện ngụ ngôn do một phần mềm AI tạo ra. Những con chim bồ câu giúp đưa hạt của Cây Trí Tuệ đi xa chính là ẩn dụ cho truy cập mở.
Câu chuyện ngụ ngôn
Ngày xửa ngày xưa, trên một hòn đảo rộng ở một đại dương xa xôi. Người dân trên đó có một cuộc sống hạnh phúc, khỏe mạnh, thịnh vượng và tràn ...